ارائه مطالب علمي، تخصصي و عمومي در مورد فولاد

مقدمه:

ورق استيل آلياژي فولادي است كه حاوي يك عنصر منحصر به فرد به نام كروم مي باشد. كروم با اكسيژن موجود در هوا واكنش مي دهد و يك لايه محافظ تشكيل مي دهد كه ورق استيل را در برابر خوردگي و زنگ زدگي بسيار مقاوم مي كند. در حال حاضر، بيش از 150 نوع ورق استيل در بازار وجود دارد. ورق استيل به دليل ماهيت تعمير و نگهداري كم، مقاومت در برابر اكسيداسيون و قابليت رنگ‌ آميزي خوب، در بسياري از كاربردها، به ويژه مواردي كه زيبايي‌شناسي اهميت دارد، ترجيح داده مي‌شود. حتي با وجود اين ويژگي‌هاي چشمگير، ورق استيل مي‌تواند زنگ بزند و اكسيد شود. ورق استيل در واقع يك آلياژ «ضد زنگ» است نه «زنگ نزن». برخي از انواع ورق استيل بسته به محتواي كروم، بيشتر از سايرين در معرض خوردگي هستند. هر چه محتواي كروم بيشتر باشد، احتمال زنگ زدگي فلز كمتر مي شود. اما، با گذشت زمان و در صورت عدم نگهداري صحيح، زنگ زدگي روي ورق استيل ايجاد مي شود و در صورت كافي نبودن عناصر آلياژي و عدم ساختار مناسب، به طور كامل تخريب خواهد شد.

عوامل موثر بر زنگ زدگي در ورق استيل:

عوامل مختلفي مي توانند بر توانايي ورق استيل براي مقاومت در برابر خوردگي تأثير بگذارند. تركيب فولاد بزرگترين نگراني در مورد مقاومت در برابر خوردگي است. عناصر موجود در گريدهاي مختلف ورق استيل مي توانند اثرات نامطلوبي بر مقاومت در برابر خوردگي داشته باشند. محيطي كه در آن فلز استفاده مي شود عامل ديگري است كه مي تواند احتمال زنگ زدگي ورق استيل را افزايش دهد. محيط هاي حاوي كلر مانند استخرهاي شنا بسيار خورنده هستند. همچنين محيط هاي داراي آب شور مي توانند خوردگي ورق استيل را تسريع كنند. در نهايت، تعمير و نگهداري بر توانايي فلزات بر روي مقاومت در برابر زنگ زدگي تأثير مي گذارد. كروم موجود در ورق استيل با اكسيژن موجود در هوا واكنش مي دهد تا يك لايه اكسيد كروم محافظ در سراسر سطح توليد كند. اين لايه اگرچه بسيار نازك است، اما از فلز در برابر خوردگي محافظت مي كند. اين لايه مي‌تواند در اثر محيط‌هاي خشن يا آسيب‌هاي مكانيكي مانند خط و خش از بين برود، اما اگر به‌درستي و در محيطي مناسب تميز شود، لايه محافظ دوباره تشكيل مي‌شود و خاصيت محافظ را بازيابي مي‌كند.

انواع خوردگي ورق استيل:

انواع مختلفي از خوردگي ورق استيل وجود دارد. هر يك از آنها چالش هاي متفاوتي را ارائه مي دهند و نياز به مديريت متفاوتي دارند. در ذيل به بررسي انواع خوردگي ورق استيل اشاره شده است:

• خوردگي عمومي: قابل پيش بيني ترين و ساده ترين نوع خوردگي جهت شناسايي و بازديد دوره اي است. اين نوع خوردگي با از دست دادن يكنواخت كل سطح مشخص مي شود.
• خوردگي گالوانيكي: اين نوع خوردگي بيشتر آلياژهاي فلزي را تحت تأثير قرار مي دهد. به موقعيتي اطلاق مي شود كه يك فلز با فلز ديگر تماس پيدا مي كند و باعث مي شود يكي يا هر دو با يكديگر واكنش داده و خورده شوند.
• خوردگي حفره‌اي: نوعي خوردگي موضعي است كه حفره‌ها يا سوراخ‌هايي را ايجاد مي‌كند. در محيط هاي حاوي كلريد شايع است.
• خوردگي شكافي (شياري): اين خوردگي يك نوعي از خوردگي موضعي است كه در شكاف بين دو سطح به هم پيوسته رخ مي دهد. اين مي تواند بين دو فلز يا يك فلز و يك غير فلز اتفاق بيفتد.

چگونه از زنگ زدن ورق استيل جلوگيري كنيم؟

زنگ زدگي ورق استيل مي تواند نگران كننده بوده و ظاهري ناخوشايند داشته باشد. اين فلز براي مقاومت در برابر خوردگي طراحي شده است، به همين دليل است كه اكثر كاربران وقتي متوجه لكه‌ها و زنگ‌زدگي روي فلز مي‌شوند، ترس دارند. خوشبختانه روش هاي مختلفي در مراحل مختلف وجود دارد كه مي تواند به بهبود مقاومت در برابر زنگ زدگي و خوردگي كمك كند.

طراحي و انتخاب ورق استيل:

انتخاب در مرحله برنامه ريزي، هنگام استفاده از ورق استيل، مي تواند در دراز مدت نتيجه دهد. اطمينان حاصل كنيد كه فلز در مناطقي با حداقل نفوذ آب براي كاهش آسيب به سطح استفاده مي شود. در مواردي كه تماس با آب اجتناب ناپذير است، بايد سوراخ هاي زهكشي اعمال شود. طراحي همچنين بايد اجازه گردش آزاد هوا را بدهد تا از آسيب به آلياژ جلوگيري شود.

ساخت:

در طول ساخت، بايد مراقب محيط اطراف بود تا از آلودگي متقابل با فلزات ديگر جلوگيري شود. همه چيز از ابزارها، واحدهاي ذخيره سازي، رول هاي تراشكاري و زنجير بايد به دقت كنترل شوند تا ناخالصي ها به آلياژ وارد نشوند. اين مي تواند تشكيل پتانسيل زنگ زدگي را افزايش دهد.

نگهداري:

پس از نصب آلياژ، فرآيند تعمير و نگهداري منظم، كليدي براي جلوگيري از زنگ زدگي است و همچنين پيشرفت هرگونه زنگي را كه ممكن است قبلاً تشكيل شده باشد محدود مي كند. زنگ تشكيل شده را با استفاده از وسايل مكانيكي يا شيميايي از بين ببريد و آلياژ را با آب گرم و صابون تميز كنيد. شما همچنين بايد فلز را با يك پوشش مقاوم در برابر زنگ بپوشانيد.

گردآورنده: سيد رحيم كياحسيني